جلوه معشوق

قبله در آئین زرتشت
در کیش زرتشت، هنگام نماز خواندن تأکید شده است که باید به جهت و سمت نور باشد از قبیل آفتاب، ماه، چراغ و آتش. زیرا آنان معتقدند که نمی توان براى خدا حدود و جهتى را معین نمود(تاریخ ادیان جهان، ج1 ص182(

این عمل براى آنها یک امر بسیار معقول و منطقى به شمار می آمد بخاطر اینکه آنان نور را تجلّى حقیقت و روشنایى را نمودارى از معنویت و طراوت روح دانسته که انسان را به تجلیات انوار حقه الهى متوجه می سازد بنابر این با توجه به این عقیده قبله زرتشتیان سمت و سوى مشخص و معیّنى نداشت بلکه هر جهتى که نور وجود داشت همان سمت قبله آنان محسوب می شد.

نحوه وضو ساختن پیروان زرتشت

در طریقه وضو گرفتن آنان دستها تا مچ و صورت تا بناگوش و بالاى  پیشانى و نیز پاها تا قوزک را سه بار با آب تمیز شستشو می دادند. و در صورت عدم دسترسى به آب یا به خاطر زخم دست و صورت و یا علل دیگر سه بار دست را برروى خاک پاک می زنند و سپس به پشت دست و صورت می کشند که آن را تیمم می گویند .  تاریخ ادیان جهان، ج1 ص182

   نماز پنجگانه در کیش زرتشت

در آئین زرتشت براى هر شبانه روز پنج وقت نماز و عبادت درنظر گرفته شد که آن پنج وقت عبارتند از:
1ـ هاون گاه (havangah) که از برآمدن خورشید است تا نیمروز (ظهر)

2 ـ ریپت وین گاه (repithwingah) از هنگام ظهر است تا سه ساعت بعد از نیمروز.

3  ـ ازیرینگاه (oziringah) از ساعت سه بعد از ظهر تا اوّل شب و پیدا شدن ستاره.

 4-  ایویس روتریم گاه (aiwisruthrimgah) از اوّل شب تا نیمه شب.

5ـ اشهین گاه (ushinhingah) از نیمه شب است تا بر آمدن خورشید.

هر یک از این اوقات پنجگانه به اسم یکى از فرشتگان اختصاص دارد که اسامى آنها آمده و لفظ گاه در آخر هر یک به معنى وقت می باشد(  تاریخ ادیان جهان، ج1 ص180 )

شرایط درستى نماز

پیروان این آئین همانند سایر شرایع الهى براى صحت و درستى نماز شرایطى را درنظر گرفته که بدون آن نماز صحیح نمی باشد. آن شرایط عبارتند از:
1ـ پاک بودن تن از هرگونه کثافت و نجاست.

?- پاک بودن لباس از هرگونه پلیدی و فسا (هر عضوی که از بدن انسان و حیوان جدا شده باشد) و هیرنسا (مانند خون ناخن و مو) 
 3ـ پوشیدن پیراهن سفید  سدره  ( لباسی است سفیدرنگ که فرد با رسیدن به سن بلوغ یعنی پانزده سالگی آن را بر تن می کند و کشتی (  طنابى که از پشم بافته شده و آن را با ترتیبى خاص به کمر می بندند . این  کمربند از 72 نخ پشم گوسفند به پهنای دو سانتیمتر بافته می شود.
?- شستن دست و صورت و پا . که نامش وضو است.
?- پاک بودن مکان نماز به طوری که محل نماز باید تا چهل گام و حداقل سه گام اطراف آن پاک باشد.ترتیب وضو بدین صورت است که، ابتدا دست ها را تا مچ و صورت را تابناگوش و بعد پاها را تا قوزک با آب تمیز شست و شو می دهند، آن گاه دعای دست و رو شستن را که سروش باج نام دارد، می خوانند و بعد کشتی را باز و بسته می کنند و شروع به نماز خواندن می نمایند. در صورتی که آب نباشد و یا اینکه استعمال آن برای آنها مضر باشد سه بار دست ها را به روی خاک می زنند و سپس به صورت و پشت دست ها می کشند وضو و تیمم را در پهلوی پادیاب (padyab) می گویند.
در آیین زرتشت از لحاظ اینکه نمی توان برای خدا حدود و جهتی را در نظر گرفت از این رو در موقع نماز گزاردن نماز را به سوی نور و روشنایی از قبیل آفتاب و ماه و چراغ و آتش برپا می دارند.
قسمت هایی از ترجمه ی نمازهای پنج گانه :
نماز هاون گاه: اشوئی (به معنای پاکی در اندیشه و گفتار و کردار است) بهترین نعمت است. اشوئی خوشبختی است. خوشبختی از آن کسی است که خواستار بهترین اشوئی باشد.
نماز رپیت وین گاه: پرستش و نیایش می کنم خدای نیکوکار را، که بشر را از تمام مخلوقات گیتی برتر آفرید به وسیله نیروی بیان و هوش و خرد. و به او شهر یاری مخلوقات را عطا کرد و نگهداری آفریدگان برای روبرو شدن با دیوان (بدکاران) و رزم و پیکار با آنان.
نماز ازیرین گاه:  به فرمان تو ای نور الانوار سه بار می پذیرم و می اندیشم و می گویم و عمل می کنم دستورهای دین مقدس فردیتی را. استوارم در نیکوکاری، توبه می کنم از گناه، ویژه می دارم اعمال طبیعی خودم را. و پاک نگاه می دارم شش قوای جان را که عبارتند از کردار و گفتار واندیشه و ویرو هوش و خرد.
نماز ایوه سری ترم گاه: بنا به میل و اراده تو ای خداوند نیکوکار، کارهای خود را انجام می دهم و آن پرستش است که با اندیشه ی نیک، با گفتار نیک و با کردار نیک به جای آوردم تا بتوانم به وسیله ی آن به راه روشن بروم و عذاب دوزخ به من نرسد و از پل چینود بگذرم و به آن بهترین جای خوشبوی آراسته و پر از آسایش (بهشت) برسم.
نماز اشهین گاه: پرستش سزای توانای مطلق، دانای مطلق، خداوند کل، بی آغاز، بی انجام ریشه ی آفرینش، پایان آفرینش، از همه بالاتر، از همه برتر، ویژه ترین،  از چیزی بیرون نیست، با همه پیوند دارد، اوست نایاب و اوست همه یاب.